Etiyopya,resmi adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti, büyük bir doğu Afrika ülkesidir. Daha çok Habeşistan ismiyle bilinen Etiyopya( yani Müslüman ülkelerde çoğu zaman Habeşistan ile biliniyor), tarihin en eski medeniyetlerinden birine sahiptir. Modern anlamda ilk kurulan devlet M.Ö.8 yüzyılda ortaya çıkan Damat Krallığıdır. Damat Krallığı'nın M.Ö.1 yüzyılda çöküşü ile beraber bölgede yine aynı yüzyılda Aksum Krallığı ortaya çıktı. Aksum krallığı zamanla güçlenerek sınırlarını bugünkü Habeşistan içine alacak şekilde genişletti. Etiyopya uzun zaman Etiyopyalı Ortodoks Hristiyanlar tarafından yönetildi. Bu Hristiyan yöneticilerin iddialarına göre, kendileri Süleyman Hanedanlığına dayanıyor. Yemen Kraliçesi Belkıs, Hz. Süleymanla evleniyor ve bu evlilikten I.Menelik dünyaya geliyor. Bu iddia 1974'e kadar devam etti. Bugün bile seçimler demokratik yolla yapılsa bile müslümanların ülkeyi yönetecek gücü yok çünkü bu efsanenin etkileri devam ediyor.
II.Menelik, bugünkü Etiyopya devletinin kurucusudur (1900). Kendisi Süleyman hanedanından geldiğini iddia etti. Kızı, Ras Mikael(eski adı Mahammad Ali Wallo, Irk olarak Oromoludur,Oromolar Etiyopya'nın en büyük etnik grupudur) ile evlenerek Lij İyasu dünyaya geldi. Ülkede, Ortodoks inanışına göre kadınlar o zaman tahta varis olamıyordu. Bundan dolayı II.Menelik, 12 yaşındaki torunu Lij İyasu'yu veliaht gösterdi. Bunu Ortodoks önde gelenlerin çoğu veliaht Oromolu ve Müslüman olduğu için kabullenmediler.
Lij İyasu, Oromo ırkından olan, 1913'de tahta geçti. Ülkedeki farklı ırklar arasında eşitliği sağladı. Ayrıca Müslümanların durumunu iyileştirmek ve Hristiyanlarla Müslümanların eşitliğini sağlamak istedi. Lij İyasu devletin başına geçmeden önce, İngiltere, Fransa ve İtalya II.Menelik'le bir antlaşma yaptı. Buna göre II.Menelik, sömürgecilere karşı çıkan Somalili Müslüman lider Seyid Muhammet Abdile Hasanla hiçbir şekilde anlaşmayacağını garanti etti. Sömürgeciler de bunun karşılığında Etiyopya'nın içişlerine karışmamayı kabul ettiler ve Etiyopya'ya silah yardımı yapmayı vaat ettiler.
Ancak Lij İyasu'nun başa geçmesinden sonra, devletin dış politikası değişti ve kendinden önce yapılan antlaşmalara rağmen Somali Müslümanlarının liderine destek verdi. Lij İyasu ayrıca Osmanlıyı destekleyen ilk Etiyopyalı yöneticidir. Sömürgeci İngilizler Lij İyasu'nun ülkenin dinini değiştirmek istediğini, her zaman Osmanlı Paşalarıyla görüştüğünü, Hıristiyan dini kurallarına aykırı davrandığını söyleyerek Ortodoksları Lij İyasu'ya karşı kışkırttılar. Bunun sonucunda Ortodokslar Lij İyasu'yu öldürdü.
Osmanlılar 1875-1885 arasında ülkenin doğusundaki Hararge'de bulundular. O zaman hararge'nin merkezi Harar'dı. Bu bölge, Osmanlılar çekildikten sonra kanlı savaşlara sahne oldu ve Hristiyanlar birçok Oromo Müslümanını katletti (çalanqo şehirinde).
Ülkenin başkanti Addis Ababa( eski isim Finfinne), nüfus 83 milyon, resmi dil Amharca. Oromolar yaklaşık %40-45 oranla en kalabalık etnik grup. Bunu %30'luk bir oranla Amhara ve Tigreler takip eder. Etiyopya karışık bir etnik yapıya sahip olmasına rağmen ülkeyi insanların dini inanışı bakımından %50 müslümanlar ve %40 Ortodoks Hıristiyan olarak ayırmak mümkündür. Ayrıca %10 Oranında 'Waqeffata' ve Çok büyük bir kısmı İsrail devleti'nin kuruluşundan sonra Filistin'e göçmüş olsa da bir miktar da Falaşa Yahudisi bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder